Adalet Bakanlığı’nın uzun süredir üzerinde çalıştığı yargı reformu Strateji Belgesi, Cumhurbaşkanı recep tayyip erdoğan tarafından kamuoyuna açıklandı. Yargı Paketi Reformu'nda çocuklara ve ailelere yönelik düzenlemeler dikkat çekerken, avukatlık mesleği ve noterlik mesleğinde de yeni düzenlemeler geliyor. Ayrıca Cumhurbaşkanı Erdoğan, hukuk fakültelerinin eğitim süresinin 5 yıla çıkartılacağını, kontenjanların ise azaltılacağını bildirdi.
YARGI REFORMU STRATEJİ BELGESİ NASIL UYGULANACAK?
Yargı Reformu Strateji Belgesi'nde yer alan başlıklarla ilgili adımların nasıl atılacağı hazırlanacak taslaklarla netleşecek. İfade özgürlüğü ile ilgili davaların istinaf mahkemelerinin dışında Yargıtay’ın incelemesine de tabi tutulması, tutuklama tedbirinin kapsamının daraltılması, mevzuatın ifade özgürlüğü konusunda elden geçirilmesi gibi başlıkların nasıl uygulanacağı da taslakların içeriği oluştuktan sonra anlaşılabilecek. Bu başlıklarla ilgili taslaklarda Terörle Mücadele Kanunu’nun yer alıp almayacağı, Cumhuriyet davası, Barış İçin Akademisyenler dosyası gibi davalar açısından belirleyici olacak.
TASLAKLAR MECLİS'E GÖNDERİLMEDİ
Yargı Reformu Strateji Belgesi’nin açıklanmasıyla özellikle düşünce ve ifade özgürlüğü kapsamında kalan davalarla ilgili olarak hemen somut adım atılacağı bekleniyordu. Ancak Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, genel ilke ve prensiplerin sıralandığı belgeyi açıklamasına rağmen, bunların nasıl uygulanacağını gösteren taslaklar eşzamanlı olarak Meclis’e sevk edilmedi. Bu konularda ayrı ayrı hazırlanacak taslakların içeriği, belgenin işaret ettiği ilke ve prensiplerin gerçekten uygulanıp uygulanmayacağını da gösterecek.
Taslakların bayram tatilinden sonra aşama aşama Meclis’e sevk edilmesi bekleniyor. En önemli taslaklardan biri ifade özgürlüğü ile ilgili hazırlanacak "torba düzenleme" olacak.
5 YILIN ALTINDA CEZA ALANLAR NE OLACAK?
Belgeye göre, ifade özgürlüğü ile ilgili davalarda istinaf mahkemesi dışında Yargıtay da temyiz incelemesi yapacak. Bu başlık özellikle Cumhuriyet davası ile Barış için Akademisyenler davaları açısından önemli. Cumhuriyet davasında, 5 yılın altında ceza alan 6 gazeteci halen cezaevinde. BAK davasında da iki akademisyen cezaevinde bulunuyor.
Taslağın kapsamına Terörle Mücadele Yasası’nın da alınması durumunda Yargıtay incelemesi yapılana kadar bu isimlerin tahliye olmaları gündeme gelebilecek. Ayrıca bu konuda ifade özgürlüğünün kapsamının genişletilmesine yönelik olarak Terörle Mücadele Kapsamı’nın 7/2. Maddesinde bir değişikliğe gidilip gidilmeyeceği de net değil. Gidilmesi durumunda davalarda verilecek kararlar değişebilecek. Yeniden yargılama söz konusu olabilecek.
TERÖRLE MÜCADELE KANUNU 7/2 DEĞİŞECEK Mİ?
Basın Yayın Yoluyla Propaganda Suçu (TMK 7/2-ikinci cümle): Örgüt propagandası yapma suçu, gazete, dergi, kitap gibi basılı veya internet yoluyla yapılan yayınlar vasıtasıyla işlendiğinde suçun “basın ve yayın yoluyla” işlenen nitelikli hali vücut bulur (TMK 7/2-ikinci cümle). Suçun bu nitelikli hali işlendiğinde fail hakkında hükmedilen ceza 1/2 oranında arttırılmaktadır. İnternet üzerinden facebook, instagram, whatsapp vb. sosyal medya veya kişisel iletişim araçlarıyla sadece failin arkadaşlarından ibaret sınırlı bir dinleyici, izleyici veya okuyucuya hitaben işlenen propaganda suçu nedeniyle “basın yayın yoluyla propaganda yapma suçu” çerçevesinde arttırım yapılarak ceza verilemez. Ancak, twitter, facebook, instagram gibi kişisel sosyal medya hesaplarının herkese açık hale getirilmesi suretiyle sınırsız bir okuyucu, dinleyici ve izleyici kitlesine ulaşma imkanı doğmuşsa, fail hakkında TMK 7/2-ikinci cümle gereği cezasından 1/2 oranında arttırım yapılmalıdır.
AİHM KARARLARI UYGULANACAK MI?
Tutuklama tedbirinin kapsamının daraltılarak, ifade özgürlüğü ile ilgili suçlarda uygulanmasının engellenmesi de çok sayıda gazeteci, yazar, akademisyen, sendikacının dosyalarını etkileyebilecek. Ancak burada da en önemli konu, TMK’nın 7/2. Maddesinin değişip değişmeyeceği. Zira davaların büyük bölümü “örgüt propagandası” başlıklı bu maddeden açılıyor.
Belgede, TMK’nın değişmesi konusunda ipucu verilmiyor ancak ifade özgürlüğünün kapsamının genişletilmesi konusunda çarpıcı vaatler sıralanıyor. Bu vaatlerin gerçekleşebilmesi ise etkili kanun değişikliklerine bağlı. Belgede yer alan AİHM kararlarının uygulanmasına yönelik engellerin kaldırılması ilkesinin etkin biçimde uygulanabilmesi de aynı derecede önem taşıyor.
YARGI REFORMU STRATEJİ BELGESİ NASIL UYGULANACAK?
Yargı Reformu Strateji Belgesi'nde yer alan başlıklarla ilgili adımların nasıl atılacağı hazırlanacak taslaklarla netleşecek. İfade özgürlüğü ile ilgili davaların istinaf mahkemelerinin dışında Yargıtay’ın incelemesine de tabi tutulması, tutuklama tedbirinin kapsamının daraltılması, mevzuatın ifade özgürlüğü konusunda elden geçirilmesi gibi başlıkların nasıl uygulanacağı da taslakların içeriği oluştuktan sonra anlaşılabilecek. Bu başlıklarla ilgili taslaklarda Terörle Mücadele Kanunu’nun yer alıp almayacağı, Cumhuriyet davası, Barış İçin Akademisyenler dosyası gibi davalar açısından belirleyici olacak.
TASLAKLAR MECLİS'E GÖNDERİLMEDİ
Yargı Reformu Strateji Belgesi’nin açıklanmasıyla özellikle düşünce ve ifade özgürlüğü kapsamında kalan davalarla ilgili olarak hemen somut adım atılacağı bekleniyordu. Ancak Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, genel ilke ve prensiplerin sıralandığı belgeyi açıklamasına rağmen, bunların nasıl uygulanacağını gösteren taslaklar eşzamanlı olarak Meclis’e sevk edilmedi. Bu konularda ayrı ayrı hazırlanacak taslakların içeriği, belgenin işaret ettiği ilke ve prensiplerin gerçekten uygulanıp uygulanmayacağını da gösterecek.
Taslakların bayram tatilinden sonra aşama aşama Meclis’e sevk edilmesi bekleniyor. En önemli taslaklardan biri ifade özgürlüğü ile ilgili hazırlanacak "torba düzenleme" olacak.
5 YILIN ALTINDA CEZA ALANLAR NE OLACAK?
Belgeye göre, ifade özgürlüğü ile ilgili davalarda istinaf mahkemesi dışında Yargıtay da temyiz incelemesi yapacak. Bu başlık özellikle Cumhuriyet davası ile Barış için Akademisyenler davaları açısından önemli. Cumhuriyet davasında, 5 yılın altında ceza alan 6 gazeteci halen cezaevinde. BAK davasında da iki akademisyen cezaevinde bulunuyor.
Taslağın kapsamına Terörle Mücadele Yasası’nın da alınması durumunda Yargıtay incelemesi yapılana kadar bu isimlerin tahliye olmaları gündeme gelebilecek. Ayrıca bu konuda ifade özgürlüğünün kapsamının genişletilmesine yönelik olarak Terörle Mücadele Kapsamı’nın 7/2. Maddesinde bir değişikliğe gidilip gidilmeyeceği de net değil. Gidilmesi durumunda davalarda verilecek kararlar değişebilecek. Yeniden yargılama söz konusu olabilecek.
TERÖRLE MÜCADELE KANUNU 7/2 DEĞİŞECEK Mİ?
Basın Yayın Yoluyla Propaganda Suçu (TMK 7/2-ikinci cümle): Örgüt propagandası yapma suçu, gazete, dergi, kitap gibi basılı veya internet yoluyla yapılan yayınlar vasıtasıyla işlendiğinde suçun “basın ve yayın yoluyla” işlenen nitelikli hali vücut bulur (TMK 7/2-ikinci cümle). Suçun bu nitelikli hali işlendiğinde fail hakkında hükmedilen ceza 1/2 oranında arttırılmaktadır. İnternet üzerinden facebook, instagram, whatsapp vb. sosyal medya veya kişisel iletişim araçlarıyla sadece failin arkadaşlarından ibaret sınırlı bir dinleyici, izleyici veya okuyucuya hitaben işlenen propaganda suçu nedeniyle “basın yayın yoluyla propaganda yapma suçu” çerçevesinde arttırım yapılarak ceza verilemez. Ancak, twitter, facebook, instagram gibi kişisel sosyal medya hesaplarının herkese açık hale getirilmesi suretiyle sınırsız bir okuyucu, dinleyici ve izleyici kitlesine ulaşma imkanı doğmuşsa, fail hakkında TMK 7/2-ikinci cümle gereği cezasından 1/2 oranında arttırım yapılmalıdır.
AİHM KARARLARI UYGULANACAK MI?
Tutuklama tedbirinin kapsamının daraltılarak, ifade özgürlüğü ile ilgili suçlarda uygulanmasının engellenmesi de çok sayıda gazeteci, yazar, akademisyen, sendikacının dosyalarını etkileyebilecek. Ancak burada da en önemli konu, TMK’nın 7/2. Maddesinin değişip değişmeyeceği. Zira davaların büyük bölümü “örgüt propagandası” başlıklı bu maddeden açılıyor.
Belgede, TMK’nın değişmesi konusunda ipucu verilmiyor ancak ifade özgürlüğünün kapsamının genişletilmesi konusunda çarpıcı vaatler sıralanıyor. Bu vaatlerin gerçekleşebilmesi ise etkili kanun değişikliklerine bağlı. Belgede yer alan AİHM kararlarının uygulanmasına yönelik engellerin kaldırılması ilkesinin etkin biçimde uygulanabilmesi de aynı derecede önem taşıyor.