Ukrayna'da Barışa Engel Olanlar Kimler? Savaşta Kayıplar Artarken Barış Görüşmeleri Neden Sonuç Vermiyor?

Rusya-Ukrayna savaşı, iki buçuk yıldır devam ediyor ve kayıpların toplamı bir milyona yaklaşmış durumda. Ancak bu korkunç bilanço, barış için somut adımlar atılmasını sağlayamıyor. Son olarak Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, uluslararası bir barış planını reddetti. Bu durum, "Ukrayna'da barışı istemeyenler kimler?" sorusunu gündeme getirdi.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in 24 Şubat 2022’de duyurduğu "özel operasyon" ile başlayan savaş, Ukrayna'nın doğusunda yoğun çatışmalarla devam etti. Rusya'nın işgali sonrası Ukrayna'ya destek veren Batılı ülkeler, taraflar arasında bir denge sağlama amacıyla çeşitli girişimlerde bulunsa da barış sağlanamadı.

Türkiye, başta Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan olmak üzere savaşın sona erdirilmesi için arabuluculuk yapmak istedi. Bu süreçte Türkiye’nin ateşkes çabaları hız kazandı ve taraflar arasında anlaşmaya yakın olunduğu bir dönem yaşandı.

Ancak bu ateşkes görüşmeleri, İngiltere Başbakanı Boris Johnson’ın Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ile Kiev’de yaptığı sürpriz görüşmeyle farklı bir yöne evrildi. Johnson, Zelenskiy'e "Savaşın denklemini değiştirebilecek askeri eğitim programı" önerdi ve bu teklif, Ukrayna için yeni bir askeri destek paketinin habercisi oldu.

Batı’dan, özellikle ABD’den gelen silah ve mühimmat desteği, savaşın uzamasına yol açtı ve Rusya bu durumu "Batı, savaşı körüklüyor" şeklinde eleştirdi.

Türkiye, uluslararası platformlarda barış için girişimlerini sürdürdü. BM Genel Kurulu için ABD'de bulunan Erdoğan, Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy ile bir araya gelerek Türkiye'nin arabuluculuğunu tekrar gündeme getirdi. Aynı şekilde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı Numan Kurtulmuş, Moskova’ya yaptığı ziyarette "Türkiye, kalıcı bir barış için her türlü arabuluculuğa hazır" mesajını verdi.

Bu dönemde Brezilya ve Çin de, Ukrayna-Rusya arasındaki çatışmaların durması için bir barış planı hazırladı. Ancak bu girişim, Zelenskiy tarafından sert bir şekilde reddedildi. BM Genel Kurulu'nda yaptığı konuşmada, Çin ve Brezilya gibi ülkelerin barış planlarını "Rusya ile işbirliği içinde" olarak nitelendiren Zelenskiy, barış görüşmelerini başlatmadan sonlandırmış oldu.

Zelenskiy, savaşı sonlandırmaya yönelik tüm çabaları, kendi geliştirdiği "Zafer Planı" uğruna reddediyor. Bu planın ayrıntılarına fazla girmeyen Zelenskiy, Rusya'ya karşı başlattığı sınır ötesi operasyonlarla zafer kazanmayı hedefliyor. Ukrayna lideri, planın başarılı olmasının ABD'nin vereceği desteğe bağlı olduğunu belirtiyor ve özellikle Biden yönetiminden daha fazla askeri yardım talep ediyor.

ABD ve İngiltere, savaşın Ukrayna lehine uzatılması ve Rusya’nın güç kaybetmesi stratejisini izliyor. Washington ve Londra, NATO içindeki dayanışmayı artırmak amacıyla Ukrayna’nın direnmesini ve Rusya’nın zayıflatılmasını istiyor. Rusya'nın Ukrayna’yı tamamen kontrol etmesi durumunda bölgedeki Batı çıkarlarının da tehlikeye gireceği düşünülüyor.

ABD Başkanı Joe Biden'dan aldığı desteği sürdüren Zelenskiy, Ukrayna’nın direnişini devam ettirmek istiyor. Ancak ABD’de olası bir başkanlık değişikliği, bu denklemi tamamen değiştirebilir. Cumhuriyetçi aday Donald Trump ile görüşen Zelenskiy, beklemediği bir tepkiyle karşılaştı. Trump, "Savaşta senin de sorumluluğun var" diyerek Zelenskiy’yi suçladı. Bu görüşme, Trump’ın başkan seçilmesi durumunda Zelenskiy’nin mevcut tavrını değiştirmek zorunda kalabileceğini gösterdi.

Türkiye, Brezilya ve Çin'in ateşkes planları savaşı sonlandırmayı amaçlarken, Zelenskiy'nin "Zafer Planı" daha fazla çatışmayı ve bunun için ABD’den daha fazla askeri desteği hedefliyor. ABD’deki siyasi dengeler ise bu planın kaderini belirleyebilir. Başkanlık seçimleri sonrası Zelenskiy’nin barış planlarına karşı tutumunda değişiklik olup olmayacağı, Ukrayna’nın geleceği için kritik öneme sahip.