23 Nisan’da Marmara Denizi’nde, İstanbul’un Silivri açıklarında meydana gelen 6.2 büyüklüğündeki depremin ardından tsunami riski bir kez daha gündeme geldi. Depremin ardından Boğaz çevresinde büyük dalgaların oluştuğu gözlendi. Uzmanların uzun süredir uyardığı olası Marmara depremine işaret eden bu sarsıntı, Marmara Bölgesi kıyıları için tsunami senaryolarını da yeniden değerlendirmeye açtı.Tsunami Risk Haritası GeliştirildiMuğla Sıtkı Koçman Üniversitesi (MSKÜ) Coğrafi Bilgi Sistemleri ve Uzaktan Algılama Merkezi (CBS-UZAL) tarafından İstanbul ve Marmara kıyılarını kapsayan bir tsunami risk haritası hazırlandı. Merkezin Müdürü Doç. Dr. Ceyhun Özçelik, geliştirilen harita ile olası bir Marmara depremi sonrası meydana gelebilecek tsunami dalgalarının etkileyebileceği taşkın alanlarının tespit edildiğini belirtti.Özçelik, böyle bir çalışmanın, olası bir tsunami öncesinde hazırlık yapılabilmesi ve afet sonrası müdahale süreçlerinin daha etkin hale getirilebilmesi açısından hayati önem taşıdığını vurguladı.Düşük Eğimli Kıyı Alanlarında Etki Daha Belirgin OlacakDoç. Dr. Ceyhun Özçelik, Marmara’da meydana gelmesi muhtemel bir deprem ve ardından oluşabilecek tsunami sonrası etkilerin doğru şekilde tahmin edilmesinin, vatandaşların zamanında bilgilendirilmesi açısından kritik olduğunu ifade etti. Özçelik, "Bu sayede afet öncesi gerekli önlemler alınabilir, afet sonrası müdahaleler daha planlı ve etkili yürütülebilir" dedi.Hazırlanan risk haritalarının, kıyı bölgelerinde deniz taşkınlarının etkileyebileceği 5, 10 ve 20 metrelik alanları kapsadığı belirtildi. Ayrıca tsunami dalga yüksekliği, heyelan, gelgit ve karasal taşkınlar gibi pek çok parametre de değerlendirilerek geniş kapsamlı bir risk analizi gerçekleştirildi. Doç. Dr. Özçelik, özellikle düşük eğimli kıyı alanlarında tsunami etkisinin daha belirgin şekilde hissedileceğini, buna karşın Marmara Denizi'nin iç koylarında, Haliç ve Boğaz çevresinde etkilerin daha sınırlı olmasının beklendiğini dile getirdi.Yüksek Hassasiyetli Yüzey Verileri KullanıldıTsunami risk haritasının hazırlanmasında, Japonya Uzay ve Havacılık Dairesi (JAXA) tarafından geliştirilen İleri Yer Gözlem Uydusu (ALOS)'nun sağladığı Sayısal Yüzey Modeli verilerinden yararlanıldığı belirtildi. Doç. Dr. Özçelik, bu modelin klasik topoğrafik haritalardan farklı olarak yeryüzündeki yapıları da dikkate aldığını ve özellikle şehirleşmiş alanlarda daha doğru tahminler yapılmasını mümkün kıldığını söyledi.Özçelik ayrıca, hazırlanan haritaların yalnızca kurumlar için değil, bireyler için de önemli olduğuna işaret ederek, her vatandaşın bu haritalardan yararlanarak kendi önlemlerini alabileceğini belirtti.
